Navigation

J.H. Jordaan (T11 - 1925)

Hierbij het verhaal dat bij mijn autootje hoort, de Tatra 11. Op een dag kwam ik in een garage voor informatie over een  nieuwe auto. Er stond toen T11 in een  hoek. Deze oude auto is te koop?,  maar de garagehouder hield deze automobiel voor zichzelf, met de bedoeling het het helemaal te restaureren . Hij had nog nauwelijks van de Tatra gehoord, laat staan gezien.
Een paar jaar later stond de oude auto er nog steeds, op dezelfde plaats en er was niets aan opgeknapt. Na informatie wilde de garagehouder hem niet verkopen. Vlak daarna las ik een artikel in het blad Automobiel over de Tatra en de ontwerper cq. Technische man Hans Ledwinka.
Bij weer andere gelegenheid heb ik weer gevraagd of die auto te koop was, hij stond er nog steeds zo bij. Nadat de garagehouder met zijn vrouw had overlegd, was de koop binnen 5 minuten gesloten. Gelukkig was mijn vrouw met vakantie.
Een paar dagen later de banden opgepompt, er een nieuwe 6 volts accu in gezet en hem aan het lopen gemaakt. Rijden ging niet zo goed, schakelen ging nauwelijks en er spoot olie uit een cylinderkop. Ik heb alles op een aanhangwagen geladen en mee genomen naar huis.
Toen ik de auto had gekocht wist ik niet welk type Tatra ik had, de 12 of 11. Volgens de invoerpapieren was dit de 12,  maar volgens mij kwamen de technische gegevens, die ik inmiddels van de heer Smit had ontvangen, overeen met de 11.
Van deze heer Smit heb ik ook het adres ontvangen van het Tatra-museum te Koprivince, En heb toen daarheen een brief geschreven. Na enkle maanden kreeg ik bericht terug, dat mijn auto met motor en chasienummer overeenstemmen met de Tatra 11 die in februari 1925 was gekocht door een heer Klingenstein te Praag. Ook ontving ik een instructieboekje (in het Tjechisch). Hermee was ik erg blij toen, ik had dit niet verwacht.

Gelukkig is mijn garage aan huis en is het verwarmd .  De  eerste winter heb ‘s avonds en weekens besteed aan het motorische en mechanische gedeelte van de auto. Uit de vorm van de zitting kwam een gelooide rat. Dit kadaver moet  al tientallen jaren er tuissen hebben gezeten.

Ook heb ik nog de eigenaar van de Tatra 12 in Opmeer bezocht, deze auto was prachtig gerestaureerd.
De cylinders heb ik laten maken bij van Egmond in Nijverdal.
In de Tatra T11 zit o.a. een 1056 cc. boxermotor, een magneet ontsteking en heeft 4 versnellingen. Het chassis is van eikenhout en het blik van de carrosserie zit er gewoon tegenaan getimmerd. Het intereieur was nog goed, in het frame was wel iets gebroken. Zijruiten zaten er niet in.
Een jaar later is de auto gekeurd bij de Rijkskeuringsdienst. De keuring viel me nogal mee. Thuis heb ik de remmen afgesteld door een plank te zetten tussen de stoel en het rempendaal. Zo met de hand gevoeld en afgesteld tot de wielen even zwaar draaiden. Op de remmenbank was er toch een te groot verschil, dit euvel heb ik ter plaatse mogen bijstellen. Ik dacht dat het een ZZ nummer zou worden vanwege de originele Bosch koplampen. De enige opmerkinq die ik er nog over kreeg was, dat als ik thuis was de lampen er andersom in moest ztten. Die had ik dus op de kop er in ritten. Bij de keuring een 60 dagenkaart aangevraagd en gekregen.
De tweede winter heb ik besteed aan het blank maken van her koetswerk. Gaten dichtmaken in het spatbord nieuwe steunen maken voor de treeplanken ed. Wat waren die spatborden vaak uitgedeukt en dichtgesmeerd met plamuur. Hierin is in vergelijking met de rest heel veel tijd in gaan zitten. Nu komt ook de grote moeilijkheid: wat is origineel ? Overal probeer ik iets meer kennis te vergaren.
Wat niet orgineel is, zijn de richtingaanwijzers en de buitenspieqel . Maar ja, dit moet nu eenmaal voor de keuring. Ik heb één keer van mijn leven een auto gespoten: het was toen eev groot sinaasappeleffect, dus nooit weer. Het z.g. gladmakem en spuiten heb ik laten doen.
De auto was inmiddels weer aan een APK keuring toe.  Geïnformeerd bij mijn plaatselijke garage, maar die doet het niet.  Zij weten niet welke normen zij moeten hanteren. Dus weer de rijkskeuring gebeld. Die waren verbaast, ik moet toch bij een gewone garage zijn. Maar goed, voor een keer wilden zij het wel doen.  Nadat er met een lantaren onderdoor was gelopen en geconstateerd was dat er geen houtworm in het chassis zat werd er nog even aan het voor wiel gevoeld. En ja hoor er zat behoorlijk speling  in. Ik schrok me rot, thuis had ik dit niet  geconstateerd.  Na nadere inspectie bleek dat de vier moeren van het wiel niet vast zaten. Thuis vergeten met de sleutel aan te draaien. Toch wel fijn  dat dit goed is afgelopen, want ik had inmiddels wel 12 km. naar  het keuringstation gereden.
De derde winter heb ik besteed aan de linnenkap en verdere schilderwerk en de leren bekleding. Wat wel weer veel moeite heeft gekost, is het vinden van lampen die in de bestaande fittingen passen.
De tweede APK keuring heb ik laten doen bij de  garage waar ik deze auto gekocht heb. Op de terugweg naar huis begon iets in de motor te ratelen. Het werd zo erg dat ik de auto aan de kant  heb gezet. De moer van de inspectie deksel van de motor was  er afgelopen. Zodat deze tussen de zuigers en de krukas was gekomen. Hierbij heb ik wederom veel geluk gehad, alleen de bevestigsbout van de zuiger op de krukas was stuk. Inmiddels heb ik weer een nieuwe bout en pakking gemaakt.
De aankomende winter ga ik verder met het opknappen van het interieur en stuurstangen. Begin oktober heb ik een reis geboekt naar Tsjecho-Slowakije. Daar hoop ik meer informatie te kregen over de oude Tatra automobielen en met name over mijn auto.

J.H. Jordaan

Bron: TRN nieuwsblad januari 1992